Qunqay Yaku Unucha

Ñawinchay, mayqin simipi: castellano English

Munawankiraq chayqa
achikhariypa llanllariynin urpillay
as k’anchariychawan
mayu killa raymi punchawpi
yana thutata phanchirichiy
kicharisqa ñawi ruruykipitaq
yuyariypa raphinta waqaychay.

Waylluwankiraq chayqa
iphuparaq munakuynin sunqullay
qunqay yaku unuchawan
chiri punchawkunapi
saraq ch’akiyninta thasnurimuy
llanpu makiykipitaq
charanguq tinkuyninta thapachay.

P’unchawtaq qallarin chayqa
shullaq wayllukuynin munakuqllay
¿imanasqan unuchasqa pukyupi
sunqu suwa kayniykiwan
yuyaymananta kicharispa
yawarchasqa tarukaq harawinta
kunturkunaman willamunkichu?.

Chaypiraq tarikunki chayqa yanallay
purun urpiq kurururuynin
¿imanaqtinmi Titiqaqa qocha patapi
kusi sunquykiwan
amaña phiñakuspa
sumay sumaq wallatamanta
atuqman rimapayankichu?,
ñataq qunchuparaqa
lliw tiqsimuyupi
phiñakuyninta mast’arimunña.

Kaypiraqtaq kanki chayqa sunqullay
achikhariypi illariy
wiñay pachaq makinpi k’anchariq quyllur
¿imanasqan ancha kusikuywan
nina rawraq qawayniykiwanpas
ñak’arisqayta thanichispa
urpiq kurururuyninta llanllarichinkichu?,
ñataq qatipayasqa hakaqlluqa
qaqa k’itkukunapi
puñunanta t’oqoramunña.

Qanpiraq kani chayqa tortolitay
purunkunapi allin qura
junio killa chisiyaykunapi wayllurinakuy
¿imanaqtinmi violinpa tinkuyninwan
musuquyniykiq llipikhninwanpas
yuyariyniykita p’istuykuspa
huk harawita takimunkichu?.
ñataq achikyaryqa
sara parwankunapi
musquykunata chikllichimunña.

Ñuqapiraq kanchi chayqa paqpakitay
yana ñawi wikuñacha
qatakunapi purun wayta
¿imanasqan allin kayniykiwan
qunqasqa k’uchukunapi
llakiyniyta thasnuspa
harawita tinkunkichu?
ñataq pillpikunaqa
pukyuq wiksankunapi
wayllunakuyta pakaramunña.

Hina kaqtinqa, puka waytacha
misk’i simi urpillay
upallaypa qapariynin
rawrariq ñawiykiwan
musquyniykuta llanllarichiy,
qayra michiq phiñakuyninwantaq
rit’i urqukunapi
antawaraq qichiphranpipas
llaqtakuna hatarichunku,
mana allin ruwaykunawanmi
saqrakunaq millay kayninwan
llunk’u runakunaq awqayninwanpas
sinchitapuni ñak’ariyku;
hina kaqtinqa, yuraq clavelina
sunqu ruru munay wayta
qunqasqa k’uchukunapi
llanllariq hanaq pacha
pinchinkuruq ñawichaykiwan
musuq kawsayta kicharispa
munakuyniyta raphapapachiy,
runakunaq rimayninwantaq
makinkuta huñurispa
Vilcanota orqokuna
millay kawsayta p’anparinakupaq
Pumawanka punku kicharikuchun,
yana ankakunataq
llapa phiñakuyninkuwan
yachaysapa kayninkuta mast’arispa
allin hamut’ayta paqarichimuchunku…

Ñawpaqta ruwasqa (willaykachasqa): Parawayraq chawpinpi / Entre la lluvia y el viento Qillqasqa: Pakarina Ediciones Wata:2019

MusuqIlla.info · Washington Córdova Huamán - Qunqay Yaku Unucha (Runasimi)

Watakuna:	Siglu XXImanta/Iskay waranqapi

Suyu/Mama llaqta:	Perú

Llaqta:	Apurímac

Harawiqkunaq phurman:	Kacharisqa harawi

Harawikunaq rimananmanta:	sach'amanta, uywakunamanta (kawsananpaq), Antiq Pachamaman, khuyanakuymanta

Harawiq: Washington Córdova Huamán Ñawpaqta ruwasqa (willaykachasqa): Parawayraq chawpinpi / Entre la lluvia y el viento Qillqasqa: Pakarina EdicionesWata:2019 Akllay: Harawikuna, Musuq Illa Liwru/Qillqa, Taq’a huk

Wakin harawikuna, kikillan harawiq

Washington Córdova Huamán

Pakasqa Ñan

harawiq:Washington Córdova Huamán

Illariypa qawariyninmi
ñawpa kawsayta ullqayrispa
sumaq uyakunata ruwarichin,
munay luych’uchakunataqmi
kharu ñankunapi tarikuspa
kusi kusisqa pitwikachanku.

Ancha munanakuymi
tunas sachaq pachanpi rukupayukuspa
paraq munayninta allwirichin,
urpiq kusikuynintaqmi
pakasqa ñankunapi
kusi kawsayta tarpurin.

Shaynan munanakuyqa, wiñay taki
pukaykusqa phuyukunaq ruphaq rimariynin
wiñay pachaq kallpachakuynin
kapulihina yana ñawichakuna
pisunaypa maki rikranpi
chiri wayraq wiqinkuna.

Shaynan wayllunakuyqa, sumaq wayta
waylla ichuq ch’uya sukariynin
yuraq amanqaykunaq kusikuynin
k’uychiq chukchan
rit’i urquq qasqunpi
purun t’ikaq q’apariynin.

Shaynan wayllunakuyqa, killa k’anchariycha
q’intiq wiñay musquynin
shullaq llanpu uyan
chiqnisqa musquykunapa yuyariynin
pachaq ukhu sunqunpi
upallaypa phiña phiña qapariynin.

Add to Favorites

Killaq Ususin

harawiq:Washington Córdova Huamán

Kunanmi sutinta yuyarinku
takintapas sukarinku,
ñawpaqtan thuqllisqa purunkunapi
musquyninta tarpurqa
pukyuq ñawinkunapi
misk’i q’apayninta saqispa.

Kunanmi qillqasqanta ñawinchanku
wankaynintapas uyarinku,
ch’isillan qunqasqa wachukunapi
yawarninta ch’aqchuykurqa,
allpaq sunqun ukhupi
willakuyninta qillqarispa.

Kunanmi uyanta llaqllarinku
chayamunantapas willarikamunku,
ñawpaqmi rit’i orqoq sunqunpi
wiskachata hatarichimurqa
hanaq pachakunapi
qapariyninta mast’arispa.

Samayninwanmi ichhupas kusirikurqa
wiqinwantaq rosas wayta wiñarirqa,
panpata hallp’irispanmi
k’irisqa makinwan
hamuq punchawpi waytarinanpaq
musquynintapas panparqa.

Hayllinwanmi rumita q’uñirichirqa
tunruruyninwan tiqsi muyu katkatatarqa,
phinakuyninta khasturispanmi
llaqta masinkunawan
ñawpa wayllukuynin illarinanpaq
samariynintapas watarqa.

Qawayninwanmi thuta kusirikurqa
musquyninwantaq nina rawrarirqa,
ancha wayllukuyninwantaqmi
antawarata kicharisparaq
sara mama chikhllirimunanpaq
sunqunta kallpacharqa.

Mana waqlliq rimariyninmi
chaypi mast’arikurqa
manay chinkaq yupinpas
kaypin tarikurqa
mana wañuq musquynintaqmi
haqaypi paqarimurqa,
qayna punchawmi Urubamba mayu patapi
puriyninta tarirun,
kunanmi pakasqa k’uchukunapi
phiñakuynintapas thapachan
paqarintaqmi p’unchawpa raphinkunapi
kusikuynin wiñarinqa;
kaypin qaqata kurkuchakusparaq
kusi kawsayta chaskiykun,
chaypin qantu waytarinanpaq
Awkiwillkata rimapayarqa
waqpitaqmi yana pichiwmanqa
k’irichasqa q’intimanta willarirqa.

Add to Favorites

Amaruq Churin

harawiq:Washington Córdova Huamán

Tiqsi muyuq khatatayninwanmi
rit’i urqukuna upallarqa,
qapariyninta t’uqyarichispan
qayrayasqa Qorilazo chayamurqa,
wiñay kawsaq Anqoaylluhinan
antawaraq sunqunta kicharirqa
hanaq pacha ankahinataq
waylla ichutapas qaparichirqa.

Amaruq churin chayaramuqtinmi
lliw llaqta runaqa sayarirqa,
“lechucero” puka punchunta churakuspan
Walaychoqa plazaman yaykurqa,
Yawarnintapas ukyayta munanmanhinan
qayra Mishituta pukllapayarqa
wañuywanpas tupayta munanmanhinataq
wakaq waqranpipuni rikhurirqa.

Aya takikunata yuyarispanmi
María Angola chinliliykamurqa
lliw llaqta runataqmi huk rimayllapi
Apu Qaqansamanta mañakurqaku
¡Ama wañuychu Qorilazo wawqellay…!
¡Kawsachun Pancho Gómez Negrón …!;
hinallapin illapa tuqyarirparin
Walaychon qariy qariraq, makinta huqarispa
chumbivilcano runakunata napayukun.

¿Maypin purimurqanki Walaycho
wayanay raphranta mastarinankama?
¿Inti taytawanchu tupamurqanki
Killaq wiqintachu pichamurankipas?
ripusqaykimantapachan wawqellay
phiñakuyta wiñarichispa
pacha achikyay rikhurimunankama
llaqtaykuwan kuchka, kaypi tarikuyku.

Add to Favorites

Qunqay Yaku Unucha

Wakin harawikuna, kikillan harawiq

Kikillan harawikuna