Olivia Reginaldo
Ñawinchay, mayqin simipi:
castellano 
English
Olivia Reginaldoqa Wankawillka llaqta, Peru suyupim paqarirqa. Literaturatam yachapakurqa Universidad Nacional Mayor de San Marcospi. Runasimi allin qispinanta munaspam, Atuqpa Chupan riwistapim qillqakunata tinkuchin, chaynallataqmi chaypi qillqan. Antonio Ruíz de Montoya tiqsimuyupim yachachiq karqa, hinaspapas huk yachaywasikunapipas Literaturata utaq huk simikunatapas (runasimi, castillasimi, ingles-simi, frances-simitapas) yachachirqa. Chaynallataqmi qillqa tinkuchiy, utaq tikrachiypipas llamkarqa. Hamutaykunata harawikunatapas riwistakunapi paqarichirqa. Imayna simikuna runapakuykunapas tupanakusqanta yachayta munaspam, kunan “Plurilinguismo e interculturalidad” maestriyata ruwachkan Universidad de Estrasburgopi, Francia suyupi.
Wakin harawikuna, kikillan harawiq
Michiq
Qamqa iskay pachak kaqchalla uywakunatam qawanki.
Ñuqaqa sapanka imayna asikusqantapas riqsinim.
Aw, asikunkum.
Kunkankuta wayrawan tupaykachispam tusunku.
Sallqa purun urqukunapim
chunniq qaqchu ñankunapim
sapa punchaw kuskalla puriniku
sichus paykuna sichus ñuqa umallini.
Tayta Sebastian Bach llaki takichankunahinam
chiqirikunku…
Hukpi utqayllaña hukpiñataq hawkalla
chisinkuykunankama.
Chay punchaw chayamuptin,
Pachamamata añanchaykuspay
uywachallayta añanchaykuspay
kunkanta kuchuykusaq.
Manam yawarnintapas usuchisaqchu…
Ñuqallanchikmi kay kamachinakuyta riqsinchik.
Ñuqachallanchikmi pi kasqanchikta yachakunchik
chaywan waqakuykuspapas kusirikunchik.
Chunninq purunkunapim
ñuqa michiq kani.
Mitmaqpa musquynin
Huk llaqtaman mitmayqa,
huk simiman hapipakuspa
yapamanta paqarispa rimay qallaykuymi.
Chaynaspapas, astawan mama simiman
astawan ayllu llaqtaman sunquchakuymi.
“Yuyayniy tuta utiruptin
qam kasqaytahina
ñuqa kasqaykitahina
rikchapakuwan.”
Hinaptin makiykiwan haywakuni.
Hinaptin makillaywan chaskikunki.
Huk llakilla, huk pinqaylla, huk runalla.
Chaypis takiyman wischukuykunchik:
“Vidallay vida
suertellay suerte…
Kristal vasuchahina
chullalla vida…
Kristal vasuchahina
chullalla suerte…”
Puriq
Chayna purisqaypim
saykusqa…
Qunqaymanta
sapallay kasqayta unanchakuykuni.
Llaqtaymanta sapay
aylluymanta sapay
mama simiymanta sapallay.
“Pachaqa awqamanmi tikrakunman
sichus llapa ima riqsisqanchik
chinkaptin” ukuypaq nini.
Hinaptin huk llampu sunqu
quñi pukruchuta qawaykachiwan…
Chaypis ñakayniyta samaykachiyman.
Qichqa
Kanmi huk pata
chaymantam kawsay qawachikun.
Manam chayqa kuchupichu, altupim.
Chaypim tupan llapa ima riqsisqanchik
ima musyasqanchikpas.
Sutinmi qichqa.
Chaypim yachaqkuna
yuyay maskaqkunapas
sayanku.
Chaypim chiqaq tarikun.
Chaymantam quchapas qucha
chaymantam urqupas urqu
chaypipunim pachapas pacha.
Simi
Kay simiy ruwasqaykita atipanchu
qilla qalluy
qulluypaq qillqan
Kay simiy kasqaykita kamarikunchu
chukchu kichka
chikan kanchu
Kay simiy ripusqaykita aypanchu
nanayniy ninay
niy nina
Iskay Qucha
Huk wachwa urqumanta pawan
yanantin.
Sunquypiñataq, lasta.
Iskay wachwam
qucha ukunpi.
Musquyniypiñataq:
“atiparuwankum”
qillqaykunki.
Wachwakuna uñankunata
rapran ukunpi apanku,
pakaspalla.
Qillqanayawanmanñachus?
Hukmanyasqa wayrata musyaspa
yuraq-yanalla
pawaykachankunku.
Kay law qucha patanpiñataq
harawiykunallaña,
yupinkunahinas
allimanta
chin kan qa.
