El Inca Garcilaso de la Vega

El Inca Garcilaso de la Vega

Ñawinchay, mayqin simipi: castellano English

Niel Agripino Palomino Gonzales

Inka Garcilaso de la Vega. Gómez Suárez de Figueroa kikin suntinqa karan. Qosqopi 1539 watapi paqarisqa, Córdoba – Españapitaq 1616 watapi wañukapusqa. Taytanmi Sebastián Garcilaso de la Vega sutuyuq España kapitan, mamantaq ñusta Chinpu Uqllu. Inka Garcilasuqa tawantinsuyumanta inkakunamantawan qillqaq krunistan. Chhaynallataqmi ispañakunaq awqanakuy pachamantapas waynakaspa Virreinatupi rikusqanmanta qillqaran. Taytanpa wañusqan qhipanmanmi, 1561 watapi Españaman mitmaran. Chay suyumantan paqarisqan llaqtaman mana hayk’aqpas kutimuranñachu. Comentarios reales de los incasmi, llapa qillqasqanmanta aswan riqsisqa liwruqa, 1609 watapi lluqsichisqa. Kay liwrutaqa qillqasqa ayllun inkakunamanta willakuykunata uyarisqanta yuyarispanmi, chhaynallataq inkakunamanta huk liwrukunatapas liyispa. Comentarios reales de los incaspa iskay t’aqanpi, “La poesía de los incas amautas, que son filósofos, y harauicus, que son poetas” sutiyuq XXVII kapitulupipuni, inkakunaq harawinmanta hamut’asqanmantawan, Garcilasoqa pisillatapas ñiwanchis. Kikin kapitulullapitaqmi, chay inka harawikuq iskay harawinkunata riqsichiwanchis. Hukmi “Kayllallapi puñunki” sutiyuq qhipataqmi “Sumaq ñusta” sutichasqa. Iskayñinpunim kaypi kachkan. Qhawaykuy.

Wakin harawikuna, kikillan harawiq